"Người nghệ nhân có cái tâm sáng thì mới thổi hồn vào
trong tác phẩm tạo nên sự sinh động cho mỗi bức tượng, mang nét thần
thái linh thiêng," nghệ nhân Nguyễn Văn Trúc chia sẻ.
Miền quê Hiền Giang, Thường Tín những ngày đầu hè bình yên đến lạ, hai
bên đường lúa đương thì con gái, trổ bông một màu xanh mướt, giữa cái
nắng gay gắt, dừng chân quán nước để hỏi đường, như chỉ dẫn tôi men theo
cầu Chiếc tìm về nhà của cựu chiến binh Nguyễn Văn Trúc, nghệ nhân ưu
tú và chủ Doanh nghiệp Sản xuất điêu khắc Mỹ nghệ.
Tác phẩm điêu khắc mang đậm văn hóa Phật giáo của nghệ nhân Nguyễn Văn Trúc. Ảnh H.Ha
Bỏ dở học nghề lên đường nhập ngũ
Ngay những ngày cả nước sục sôi khí thế chiến đấu bảo vệ miền biên
giới của tổ quốc. Khi ấy người thanh niên Nguyễn Văn Trúc tròn 18 tuổi,
gác chuyện học nghề giữa chừng để tham gia chiến trường biên giới phía
Bắc.
Cuối năm 1984 ông chia tay chiến trường trở về quê hương để tiếp tục
đam mê còn dang dở. Đầu tiên ông xin vào học nghề tại Hợp tác xã điêu
khắc của địa phương. Với niềm say mê học tập và nghiên cứu bài bản.
Sinh ra trong một gia đình có truyền thống nghề mộc cùng với đó là tinh thần đam mê học hỏi, đặc
biệt ông Trúc nhận sự chỉ bảo tận tình của những người thầy giỏi như cụ
Nguyễn Văn Thềm, cụ Trần Văn Bình.
Để hiểu hết giá trị của công việc điêu khắc và cái “hồn” của từng sản
phẩm, ông thường xuyên đi các đình chùa để tham khảo các mẫu tượng, tìm
hiểu những đặc trưng cơ bản, những giá trị văn hóa ẩn dưới những bức
tượng Phật để khi chế tác, bên cạnh đó nghiên cứu các giá trị về văn hóa
để giữ nguyên giá trị lịch sử cho mỗi tác phẩm phù hợp với từng thời
kỳ.
Sau 5 năm mày mò học tập, đến năm 1989, Nguyễn Văn Trúc cùng với anh em trong gia đình bắt đầu khởi nghiệp.
Ngay từ khi thành lập doanh nghiệp nghệ nhân Nguyễn Văn Trúc đã khẳng định thương hiệu
cho mình găn với chữ Tín và chữ Quang. Với ông chữ Tín ở đây là chất
lượng sản phẩm, vừa có giá trị về chất liệu gỗ vừa phải tuân thủ tính
nguyên mẫu và gắn với giá trị thực của văn hóa lịch sử. Còn chữ Quang ở
đây là sự trong sáng của tâm hồn, người nghệ nhân có cái tâm sáng thì
mới thổi hồn vào trong tác phẩm tạo
nên sự sinh động cho mỗi bức tượng, mang nét thần thái linh thiêng.
Với ông nghiệp điêu khắc mỹ nghệ đã ăn sâu vào máu thịt, theo nghề
không chỉ để làm giàu mà hơn hết nâng niu trân trọng sản phẩm ấy như một
“đứa con tinh thần” để tìm ra được thần thái của các bức tượng.
Nghệ nhân Nguyễn Văn Trúc chia sẻ kinh nghiệm tạo hình tượng gỗ. Ảnh H. Ha
Đi lên làm giàu từ chính đam mê và tài năng thiên bẩm
Người dân địa phương cũng như giới nghệ nhân dành cho ông những danh
hiệu đáng quý: nghệ nhân xuất sắc của làng nghề trứ danh, nghệ nhân ưu
tú của làng nghề Việt Nam hay người thổi hồn cho những pho tượng…cho dù ở
cách gọi nào đi chăng nữa thì tài năng và sự sáng tạo của ông Nguyễn
Văn Trúc là một điều đáng nể phục.
Sau gần 30 năm khởi nghiệp ông Nguyễn Văn Trúc đã làm nên vẻ vang cho
vùng quê Nhân Hiền. Sản phẩm chủ yếu của doanh nghiệp là tượng Phật.
Nếu ai có dịp đến chùa Đỏ (Hải Phòng) sẽ được chiêm ngưỡng bức tượng
Phật Thích Ca, đây là bức tượng phật bằng gỗ lớn nhất Việt Nam do nghệ
nhân Nguyễn Văn Trúc tự tay chạm khắc. Tượng có chiều cao 8,4m, rộng 6m,
trong đó thân tượng cao 5,4m, rộng 4,4m và dày 3,8m. Để hoàn thành tác
phẩm này, ông Trúc đã cùng với 10 thợ phụ chế tác trong vòng 10 tháng,
tiêu tốn 60 khối gỗ mít thành phẩm.
Sản phẩm của ông không chỉ được biết đến trong cả nước mà còn được xuất khẩu ra nước nhiều nước trên thế giới.
Năm 2007, toàn bộ 74 bức tượng Phật gỗ bao gồm tượng Thích Ca, Quan
âm, La hán, Di lặc, các vị Hộ pháp… trong ngôi chùa Trúc Lâm ở U-crai-na
đã được chế tác dưới bàn tay của Nguyễn Văn Trúc.
Ngoài phương pháp chạm khắc truyền thống Nguyễn Văn Trúc còn tự mày mò
áp dụng chạm khắc gỗ vào lĩnh vực truyền thần. Từ ảnh trực diện được
phóng to, người nghệ nhân phải tưởng tượng ra hình khối đường nét trong
không gian ba chiều.
Một trong những bức truyền thần nghệ nhân tâm đắc nhất là chân dung
của Đệ nhất Pháp chủ Giáo hội Phật giáo Việt Nam, Hòa thượng Thích Đức
Nhuận (1897 - 1993). Bức tượng do Hòa thượng Thích Tâm Hoan, trụ trì
chùa Hòe Nhai đặt và được hoàn thành trong khoảng 50 đêm. Hiện bức tượng
đang an vị tại chùa Hòe Nhai (Hà Nội), nơi Hòa thượng Thích Đức Nhuận
từng trụ trì trước khi ngài viên tịch.
Vào thăm xưởng gỗ, được chứng kiến sự chỉ dạy tận tình của nghệ nhân
Nguyễn Văn Trúc với những người thợ mới thấy rõ được sự phấn khởi và tâm
huyết của ông cho từng sản phẩm.
Hiện tại doanh nghiệp của ông có 40 người chủ yếu là con em địa phương
và các vùng lân cận, trong đấy có 4 cựu chiến binh, còn lại là con em
cựu chiến binh và gia đình chính sách. Ông Trúc chia sẻ: “Tôi đào tạo
nghề theo lối cổ truyền, nghĩa là truyền nghề trực tiếp bằng cách chỉ
dạy vào sản phẩm như vậy người học sẽ nhanh tiếp thu hơn.”
Thu nhập của mỗi người trung bình 5 triệu/ tháng tùy theo vào tay nghề
và năng suất lao động của từng người. So với mặt bằng chung ở vùng quê
thì thu nhập như vậy là cao.
Năm 2014, trong số 16 nghệ nhân vinh dự được Chủ tịch nước trao tặng
danh hiệu “ Nghệ nhân ưu tú” ngành thủ công mỹ nghệ có nghệ nhân Nguyễn
Văn Trúc.
Ngoài ra còn có nhiều giải thưởng cao quý khác như: Nghệ nhân xuất sắc
Hà Nội, nghệ nhân dân gian Việt Nam, giải thưởng bàn tay vàng, Doanh
nhân cựu chiến binh xuất sắc trên mặt trận kinh tế thời mở cửa.
Nói đến nghệ nhân Trần Văn Trúc là nhắc đến một con người vừa có tâm
vừa có tài. Khuôn mặt phúc hậu, lối nói chuyện khiêm tốn nhưng ở con
người ấy vẫn toát lên một chí khí đầy bản lĩnh, có lẽ đó một phần cũng
là bản chất vốn có của một người lính và phong thái của một người theo
nghiệp thương trường từ mấy chục năm nay.
Theo: nguoiduatin.vn