Hà Nội có 1.350 làng nghề và làng có nghề, trong đó có 297 làng nghề
được thành phố công nhận danh hiệu làng nghề. Nhờ phát huy lợi thế từ
làng nghề truyền thống, thành phố đã thu về ngân sách hàng trăm tỷ đồng
tiền thuế mỗi năm. “Đất trăm nghề” đã thực sự trở thành trụ đỡ cho các
địa phương trong xây dựng nông thôn mới...
|
| Sản xuất hàng gốm sứ tại làng nghề Bát Tràng (huyện Gia Lâm) cho thu nhập ổn định. Ảnh: Bá Hoạt |
Những “làng nghề nghìn tỷ”
Xã Sơn Đồng, huyện Hoài Đức nổi danh với nghề điêu khắc, sơn tạc tượng
và đồ thờ được TP Hà Nội cấp bằng công nhận làng nghề truyền thống năm
2001. Hiện toàn xã có gần 500 hộ gia đình với trên 3.000 lao động sản
xuất, kinh doanh. Theo Chủ tịch UBND xã Sơn Đồng Nguyễn Chí Lợi, ước
doanh thu của làng nghề đạt 2.850 tỷ đồng mỗi năm. Nhờ làng nghề phát
triển, đời sống nhân dân ngày một nâng cao và ngành nghề trở thành “trụ
đỡ” của Sơn Đồng trong xây dựng nông thôn mới.
Theo Phó Chủ tịch UBND huyện Hoài Đức Đỗ Đức Trung, toàn huyện hiện có
51/53 làng nghề với 12 làng nghề được công nhận. Nhiều làng nghề có
doanh thu hàng nghìn tỷ đồng mỗi năm, người dân có cuộc sống sung túc.
Đơn cử như làng nghề bánh kẹo, dệt kim xã La Phù đạt doanh thu 1.301 tỷ
đồng/năm; làng nghề chế biến thực phẩm xã Minh Khai đạt doanh thu 1.061
tỷ đồng/năm; làng nghề chế biến nông sản thực phẩm xã Dương Liễu đạt
doanh thu 1.600 tỷ đồng/năm… Ở những làng nghề này, tiêu chí thu nhập và
hộ nghèo trong xây dựng nông thôn mới đều đạt cao.
Theo kết quả thu thập thông tin các làng nghề truyền thống trên địa bàn
thành phố của Sở Công Thương Hà Nội vừa công bố, có 297 làng nghề được
công nhận với doanh thu ước đạt khoảng 20.000 tỷ đồng/năm. Các sản phẩm
của làng nghề đa dạng về chủng loại, mẫu mã đẹp, chất lượng tốt và có
thế mạnh cạnh tranh trên thị trường trong và ngoài nước như nhóm sản
phẩm may mặc, dệt và thêu ren; đồ gỗ phục vụ tiêu dùng và xây dựng, cơ
khí; chế biến nông sản thực phẩm...
Ở các làng có nghề, thu nhập của người lao động cao hơn so với làng
thuần nông, phổ biến ở mức từ 3 đến 5 triệu đồng/người/tháng. Một số
làng nghề như làng nhiếp ảnh Lai Xá, xã Kim Chung (huyện Hoài Đức) thu
nhập đạt 10,8 triệu đồng/ người/tháng; làng nghề mây tre đan thôn Thái
Hòa, xã Bình Phú (huyện Thạch Thất) đạt 11,2 triệu đồng/người/tháng. Ở
các làng có nhiều nghệ nhân, thợ có tay nghề cao, thu nhập cao hơn so
với thu nhập của địa phương có đông lao động phổ thông. Một số huyện có
doanh thu đạt cao như: Hoài Đức đạt 7.013 tỷ đồng/năm; Thạch Thất đạt
3.377 tỷ đồng/năm; Phú Xuyên đạt gần 890 tỷ đồng/năm; Thanh Oai đạt 829
tỷ đồng/năm.
Làng nghề đã tạo việc làm cho hàng trăm nghìn lao động nông thôn ngoại
thành Hà Nội. Chẳng hạn như sản xuất đồ mộc, may ở thôn Hữu Bằng, xã Hữu
Bằng (huyện Thạch Thất) thu hút 10.777 lao động; làng nghề gốm sứ Bát
Tràng và Giang Cao thuộc xã Bát Tràng (huyện Gia Lâm) thu hút 6.000 lao
động; làng nghề dát vàng, bạc thôn Kiêu Kỵ, xã Kiêu Kỵ (huyện Gia Lâm)
thu hút 7.850 lao động…
Tiếp sức cho xây dựng nông thôn mới
Từ năm 2012, TP Hà Nội đã triển khai thực hiện Chương trình xúc tiến
thương mại “Mỗi làng một sản phẩm” (OVOP) để phục vụ xuất khẩu và tiêu
thụ nội địa. Chương trình OVOP Hà Nội được triển khai đã phát huy được
thế mạnh, mang lại hiệu quả kinh tế, xã hội và phát triển bền vững làng
nghề; tạo ra những sản phẩm có nét văn hóa độc đáo riêng của từng xã,
từng huyện. Đồng thời, sử dụng nguồn lao động tại chỗ, phát triển làng
nghề kết hợp với du lịch, chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công
nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn gắn với chương trình xây
dựng nông thôn mới.
Để bảo tồn và phát triển làng nghề, thành phố đã quy hoạch, ban hành
chương trình, đề án, kế hoạch phát triển nghề, làng nghề, kết hợp với du
lịch, phát triển sản phẩm xuất khẩu, xây dựng khu trưng bày giới thiệu
sản phẩm làng nghề… Tuy vậy, hiện nay, các làng nghề vẫn đang gặp một số
khó khăn cần tháo gỡ. Ví như tại xã Sơn Đồng (huyện Hoài Đức), do nằm
trong quy hoạch phát triển đô thị trung tâm của Thủ đô thuộc phân khu
S2, lại có quy hoạch trục đường Hồ Tây - Ba Vì chạy qua nên công tác quy
hoạch, quản lý quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất của xã bị ảnh hưởng
không nhỏ.
Cũng do vấn đề quy hoạch, nhiều dự án thành phần trong xây dựng nông
thôn mới không thực hiện được. Mặt bằng để sản xuất phát triển chật hẹp
kìm hãm sự phát triển của làng nghề, cần quan tâm, tháo gỡ. Bên cạnh đó,
chất lượng sản phẩm của làng nghề chưa cao; mẫu mã còn đơn điệu, chậm
được cải tiến. Sản phẩm làng nghề đa phần chưa có thương hiệu nên sức
cạnh tranh yếu. Tình trạng ô nhiễm môi trường ở một số làng nghề vẫn
nghiêm trọng. Trong khi đó, việc xử lý ô nhiễm gặp khó khăn do quy mô
sản xuất phần lớn là thủ công, máy móc lạc hậu, mặt bằng chật hẹp…
Những khó khăn trên đang được TP Hà Nội tiếp tục tháo gỡ. Thời gian tới,
Hà Nội tiếp tục triển khai cơ chế, chính sách đã ban hành để khuyến
khích phát triển nghề, làng nghề. Đồng thời, thành phố sẽ hỗ trợ tích
cực về tài chính, tạo điều kiện môi trường pháp lý thuận lợi cho cơ sở,
hộ gia đình mở rộng quy mô sản xuất cả về chiều rộng và chiều sâu; tiếp
tục hỗ trợ xây dựng thương hiệu, nhãn hiệu hàng hóa, cải tiến mẫu mã sản
phẩm, đổi mới công nghệ, ứng dụng khoa học - kỹ thuật vào sản xuất để
nâng cao chất lượng, hiệu quả cho các làng nghề…
Theo: hanoimoi.com.vn