Hơn chục năm trước, ít ai nghĩ tới việc du lich Lào và Campuchia, nhưng hiện nay họ đã qua mặt VN ở một số mặt.
Khách du lịch đến Campuchia tham quan đền Angkor Wat - Ảnh: Đoàn Xuân Hải
|
Khác biệt về tư duy quản lý
Hầu hết cán bộ của Lào và Campuchia đều học ở VN. Sau đó, được tiếp
tục đào tạo ở các nước phát triển. Bộ máy nhà nước của họ được tổ chức
theo ngành dọc, không chồng chéo. Kinh tế tư nhân là chủ đạo, nhà nước
chỉ quản lý, không ôm đồm kiểu “vừa đá bóng vừa thổi còi”. Cũng không hề
tồn tại tư duy “quản không được thì cấm”. Không có những phát ngôn gây
sốc kiểu “không sợ ai và không có ai để sợ”. Tuyệt nhiên không thấy
những trụ sở hoành tráng, đang đua nhau khoe của, từ trung ương đến các
tỉnh. Bộ máy gọn nhẹ nên thuế má cũng nhẹ hơn.
Lào thừa điện trong khi Campuchia chưa có lưới điện quốc gia. Đường
sá ở Lào và Campuchia hẹp hơn, ít hơn so với VN nhưng tốt hơn. Cả nước
Campuchia chỉ có 2 trạm thu phí ở quốc lộ 4 và quốc lộ 6. Lào thì có
trạm thu phí qua 3 cầu mới. Cả 2 nước đều không thấy công an đứng dọc
các xa lộ, không có nạn bóp còi ầm ĩ, xe gắn máy ít hơn và giao thông
trật tự hơn. Đồng riel của Campuchia gấp gần 5,5 lần tiền đồng VN; còn
tiền kip Lào gần gấp 3. Số nước miễn visa cho Lào và Campuchia cũng hơn
VN...
Năm 2014, Lào (dân số 7 triệu) đón 3,5 triệu lượt khách quốc tế,
Campuchia (dân số chưa đến 15 triệu) đón 4,5 triệu lượt khách. Trong khi
đó, VN (dân số 91 triệu) đón 7,9 triệu lượt khách. Xét về hiệu quả thì
VN thua xa. Khách Việt qua Campuchia gần triệu lượt, vào Lào hơn nửa
triệu nhưng khách Campuchia và Lào vào VN chỉ hơn phân nửa số lượt khách
Việt vào xứ họ. Campuchia có hàng trăm hướng dẫn viên (HDV) tiếng Việt;
Lào cũng có vài chục. Ngược lại VN chỉ có 1 hướng dẫn viên tiếng Khmer
và một ít tiếng Thái (chung ngôn ngữ với Lào). Cả Lào và Campuchia đều
cấp visa tức thì ngay tại các cửa khẩu, còn VN thì đòi hỏi rất nhiều thủ
tục nhiêu khê.
Trên diễn đàn Quốc hội vừa qua, Phó thủ tướng Vũ Đức Đam nêu 6 nỗi
sợ hãi của du khách nước ngoài khi đến VN: Tình trạng “làm giá, chặt
chém”; Rất sợ giao thông VN; Tình trạng ăn xin, ăn cắp vặt; Vệ sinh an
toàn thực phẩm; Vệ sinh môi trường; Không thể hiện sự tôn trọng khách.
Những nỗi sợ này có từ gần 20 năm trước. Báo chí và dư luận đã nói
nhiều, nhưng đó là lần đầu tiên được chính phủ thừa nhận. Những nỗi sợ
này cả Lào và Campuchia đều không có hoặc ít hơn ta nhiều. Oái ăm thay,
Tổng cục Du lịch vừa công bố số liệu điều tra sự hài lòng của trên
14.000 khách quốc tế đến VN với những con số đẹp hơn mơ. Mức độ tốt và
rất tốt là 94,05%. Trung bình là 5,73% còn kém và rất kém chỉ 0,22%.
Nếu con số này đúng thì du lịch VN phải dẫn đầu thế giới, chứ không vật
vờ “tự sướng” với vị trí đứng đầu top cuối khối ASEAN.
Chỉ nêu 2 ví dụ nhỏ. Đảo Rong Samloem ở Campuchia (cách
Sihanoukville 25 km) đẹp hoang dã, biển sát rừng nguyên sinh. Hàng chục
doanh nghiệp đầu tư, kiểu du lịch sinh thái đúng nghĩa, toàn nhà tranh
vách ván. Không internet, không máy lạnh, tủ lạnh; điện máy phát thường
có từ 18 - 24 giờ hằng ngày. Vậy mà khách Tây cứ đầy ắp, ở cả tuần, giá
đắt gấp 3 - 4 lần trên đất liền. Nhà hàng Manichan ở Vang Vieng (Lào)
thiết kế trang nhã nhưng không có máy lạnh, để giữ nguyên hương vị các
món ăn. Nhà vệ sinh bên cạnh lại gắn máy lạnh tinh tươm, có cả nến trầm
và hoa thơm dịu nhẹ.
Nhà vệ sinh luôn sạch
Lào không có biển, du lịch chủ yếu là sinh thái và văn hóa với 2 di
sản thế giới là đền Wat Phou ở Pakse (tỉnh Champasak), phố cổ Luang
Prabang và thêm cánh đồng Chum đang được đề nghị là di sản thế giới.
Biển Campuchia chỉ bằng 1/8 VN, du lịch thu hút khách đa phần bằng 2 di
sản thế giới là Angkor Wat ở Siem Reap và đền Preah Vihear. Trong khi
hơn 60% khách du lịch quốc tế đến VN là du lịch biển. Họ không có những
Sơn Đoòng (hang động), Hạ Long (vịnh biển), Đà Lạt (hoa), Hà Giang (đá),
chợ nổi, những vườn cây trĩu quả... ở Nam bộ với 8 di sản văn hóa,
thiên nhiên như VN. Biết phận “nhà nghèo”, họ chắt chiu tiết kiệm, bù
lại bằng sự thật thà, hiếu khách và trân trọng khách hàng.
Chỉ riêng chuyện nhỏ là nhà vệ sinh thì Lào và Campuchia đã “ăn
đứt” VN mấy lần. Họ không có nhà vệ sinh tiền tỉ nhưng khắp nước Lào và
Campuchia, nhà vệ sinh đều sạch sẽ. Riêng tại các khu du lịch nổi tiếng,
các di tích, thắng cảnh, nhà vệ sinh cũng luôn được đầu tư chu đáo,
sạch sẽ và có nhân viên chùi rửa liên tục.
Du lịch Lào và Campuchia hơn hẳn VN nhiều thứ dù ngành du lịch của
họ sinh sau đẻ muộn hơn. Mới 15 năm chập chững, họ đã chạy nước rút, còn
VN cứ “đủng đỉnh, vừa đi vừa nghỉ”. Giật mình nhìn lại, họ đã qua mặt
như chuyện ngụ ngôn rùa và thỏ.
Họ “nghèo” hơn VN, cả kinh tế và tiềm năng du lịch nhưng lại tăng
tốc qua mặt là nhờ tư duy quản lý của những con người cụ thể. Chính con
người đẻ ra cơ chế, pháp luật và cả văn hóa; là nguyên nhân của mọi
nguyên nhân.
Theo: thanhnien.com.vn