Trong số ít nghệ nhân còn tâm huyết giữ nghề ở làng tranh Đông Hồ (xã
Song Hồ, huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh) có một người phụ nữ vẫn cần
mẫn nối nghiệp cha ông...
Bà là nghệ nhân nữ làng nghề đầu tiên của tỉnh Bắc
Ninh, người có hơn 40 năm tuổi nghề và là con dâu trưởng của nghệ nhân
Nguyễn Hữu Sam. Đó là nghệ nhân Nguyễn Thị Oanh, người đã góp phần làm
phong phú thêm dòng tranh dân gian độc đáo của quê hương bằng nhiều sáng
tác mới, phản ánh cuộc sống nông thôn thời hiện đại.
Nghệ nhân Nguyễn Thị Oanh bên những bản khắc gỗ (Ảnh: Hà Linh)
Nếp nhà cổ cũng là nơi sản xuất của gia đình nghệ nhân Nguyễn Thị Oanh
hàng tuần vẫn đều đặn đón các em học sinh xã Song Hồ đến tham quan, xem
và nghe bà Oanh giới thiệu về dòng tranh dân gian Đông Hồ. Những bản
khắc gỗ, tô mực, giấy dó... sản phẩm để làm nên tờ tranh Đông Hồ, với
các em không còn lạ lẫm nhưng cũng rất bỡ ngỡ. Bởi làng tranh giờ đây
không còn nhiều người giữ nghề, cũng không còn nhiều người như bà Oanh
ngày nối ngày mải mê với nét vẽ ngày xưa. Với các em, được trò chuyện,
tận mắt thấy từng dụng cụ, từng thao tác tỷ mẩn để tạo nên một bức
tranh, càng khiến các em thêm yêu mến, tự hào về quê hương, về những thế
hệ cha ông đã dày công gìn giữ giá trị văn hóa của quê hương.
Là
người con gái làng tranh, gắn bó với nghề từ thuở ấu thơ, bà Oanh luôn
cảm thấy hạnh phúc và tự hào khi được sống qua những năm tháng sôi động
của làng nghề. Hơn 30 năm về làm dâu nhà cụ Nguyễn Hữu Sam, một gia đình
có truyền thống làm tranh nổi tiếng, bà Oanh đã học hỏi thêm nhiều kỹ
thuật về tranh. Tình yêu của bà Oanh với dòng tranh quý cứ lớn dần lên
theo năm tháng và qua từng nét bút, tờ tranh.
Nghệ
nhân Nguyễn Thị Oanh chia sẻ: Nghề làm tranh ở Đông Hồ bây giờ không
còn phát triển thịnh vượng như xưa, hầu hết hộ dân trong làng đã chuyển
sang làm hàng mã. Song cả gia đình bà Oanh vẫn kiên trì gìn giữ lấy nghề
với một suy nghĩ: Làng nghề tranh đã tồn tại mấy trăm năm, trở thành
nét đặc trưng văn hóa Việt nên dù khó khăn vất vả đến đâu cũng sẽ truyền
nghề cho con cháu để dòng tranh Đông Hồ giữ mãi được màu sắc của dân
tộc. Hơn 10 năm nay, sau khi tiếp nhận xưởng tranh của gia đình, bà Oanh
luôn cố gắng để có những bản vẽ độc đáo và giá trị. Không những sản
xuất tranh tại nhà, bà Oanh còn tích cực tham gia các cuộc triển lãm
làng nghề truyền thống để quảng bá, giới thiệu sản phẩm tranh Đông Hồ ở
nhiều tỉnh, thành phố trong nước.
Đúng vào dịp
Bắc Ninh đón Bằng công nhận di tích Quốc gia đặc biệt chùa Dâu và chùa
Bút Tháp, nghệ nhân Nguyễn Thị Oanh đã giới thiệu đến công chúng hai bức
tranh chùa Bút Tháp và chùa Dâu, vẽ tay trên giấy dó khổ rộng. Hai bức
tranh này đã được Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh Bắc Ninh trao Huy chương
Vàng cho sản phẩm làng nghề truyền thống tiêu biểu của tỉnh. Tại lễ hội
chọi trâu Bắc Ninh năm 2014, bà cũng đã tặng Ban Tổ chức 2 bức tranh để
bán đấu giá tại lễ hội làm từ thiện ủng hỗ Quỹ vì người nghèo Mặt trận
Tổ quốc tỉnh Bắc Ninh.
Đến nay, gia đình nghệ
nhân Nguyễn Hữu Sam, Nguyễn Thị Oanh đã có 4 thế hệ chung sống dưới một
mái nhà. Nghệ nhân Nguyễn Thị Oanh vẫn cần mẫn cùng cha, cùng chồng, con
tỉ mẩn bên cây bút, bản khắc gỗ, làm nên những bức tranh để đời. Ghi
nhận những đóng góp của bà, danh hiệu "Nghệ nhân làng nghề Việt Nam" là
phần thưởng cao quý cho bà, cho quê hương và càng vinh dự hơn khi bà là
nữ nghệ nhân đầu tiên ở làng.
Theo: thethaovanhoa.vn