Đắt như tôm tươi!
Làng
đá Non Nước có 500 cơ sở điêu khắc, chế tác và trưng bày các sản phẩm
mỹ nghệ từ đá. Đi dọc các con đường như Huyền Trân Công Chúa, Lê Văn
Hiến, Nguyễn Duy Trinh…, bất kỳ cửa hàng nào cũng trưng bày hàng chục
cặp sư tử Trung Quốc đủ mọi kích cỡ, màu sắc.
Trong vai trò một
người đi tìm mua quà tặng đối tác, tôi được chủ cơ sở đá mỹ nghệ Ngũ
Hành Sơn tư vấn: “Gần đây, khách hàng rất chuộng mẫu vật lân (thực chất
là sư tử canh mộ Trung Quốc) để đặt ở cổng hoặc cửa ra vào vì nhìn tướng
nó dữ tợn nên có tác dụng tránh tà, ngăn cản sát khí. Một cặp lân kích
cỡ 30cm, bằng đá xanh có giá 3 triệu đồng, bằng đá trắng có giá 1,5
triệu đồng. Nhưng nếu cả cơ quan mua tặng sếp thì em nên lấy loại to
hơn, để ở cổng cho hoành tráng. Một cặp 2m, co thể giảm giá còn có 60
triệu thôi”.
Người thợ miệt mài chế tác linh vật ngoại lai
Ông
Trần Văn Xuất, chủ cơ sở điêu khắc Xuất Ánh cho biết: Từ trước năm
1975, người ta đã mua rất nhiều sư tử kiểu dáng Châu Âu đem đi Hà Nội,
Sài Gòn và cả nước ngoài. Vì khách hàng cho rằng nó biểu trưng cho sức
mạnh nên mỗi năm xuất vài chục cặp là chuyện thường. Hồi ấy, một cặp với
chiều cao 40cm đã có giá 4-5 chỉ vàng. Năm 2002, phát hiện mỏ đá ở Quỳ
Hợp (Nghệ An) nên có thể chế tác loại lớn hơn. Nhưng từ năm 2008 đến
nay, kiểu sư tử Châu Âu chỉ bán được 1-2 cặp/ năm vì khách hàng chuyển
sang ưa chuộng kiểu sư tử Trung Quốc.
Ngoài các đơn đặt hàng của
khách, mỗi cơ sở đều chế tác sẵn cả chục cặp sư tử Trung Quốc đủ loại
kích cỡ để bán khi khách hàng cần ngay. Cũng bởi nguyên nhân, thời gian
chế tác sản phẩm khá dài, một cặp 1,2m-1,4m phải làm trong 20 ngày, cặp
3m phải 3 tháng mới xong. Chủ cơ sở điêu khắc Nghĩa Diệu chia sẻ: “Dù có
làm nhiều cỡ nào cũng không sợ ế vì hiện nay, mặt hàng này bán rất
chạy, mỗi năm bán được 30 cặp lớn và cả trăm cặp nhỏ. Khách thường mua
để đặt nhà hàng, khách sạn hoặc tặng chùa chiền. Giá cả tùy theo kích cỡ
và màu sắc, đá trắng rẻ hơn các loại đá màu khác. Khi khách hàng đặt
mua, mình sẽ đóng thùng gỗ và chuyển về tận địa chỉ yêu cầu”.
Chưa từng chế tác một con sư tử Việt nào
Sau
công văn 2662/BVHTTDL-MTNATL của Bộ VHTT& DL khuyến cáo các tổ
chức, cá nhân không sử dụng, không trưng bày và thậm chí tháo dỡ các
linh vật lạ, không khí buôn bán của người dân tại làng Di sản quốc gia -
Non Nước bắt đầu trầm lắng.
Anh Huỳnh Bá Hoàng, một thợ chế tác
đã có 15 năm kinh nghiệm nói: “Nói thật, từ hồi vào nghề đến nay, mình
chưa từng chế tác một con sư tử Việt Nam nào, thỉnh thoảng có làm vài
cặp Nghê thôi. Khách hàng đặt thì mình làm chứ mình không biết đó là sư
tử canh mộ Trung Quốc vì bấy lâu nay ai cũng gọi đó là con lân. Bây giờ
vẫn chưa biết khách hàng sẽ mua mặt hàng gì để mà sản xuất chứ không
những người thợ như mình sẽ thất nghiệp mất”.
Chủ cơ sở đá mỹ nghệ
Thọ Hồng cho biết: “Sáu năm trở lại đây, mặt hàng này bán rất chạy.
Nhưng gần 2 tuần nay, chúng tôi không nhận được đơn đặt hàng nào, những
đơn đặt hàng sẵn đã bị hủy, khách hàng cũng không thèm nhòm ngó các mẫu
đã có sẵn tại của hàng. Vì hồi trước, mặt hàng này bán chạy nên chúng
tôi đã cho làm sẵn cả chục cặp lớn. Nếu giờ không bán được, sẽ lỗ cả tỷ
bạc”.
Sư tử canh mộ Trung Quốc được sản xuất và trưng bày hàng loạt
Cả
khách hàng lẫn người thợ chế tác hay chủ cửa hàng đều không biết con
vật mà họ vẫn gọi là lân chính là sư tử canh mộ Trung Quốc. Hiện nay,
chỉ riêng đường Nguyễn Duy Trinh, vẫn có hàng trăm người thợ đang chế
tác dở dang hàng trăm con sư tử canh mộ Trung Quốc. Sau khuyến cáo của
Bộ VHTT&DL, chắc chắn làng đá Non Nước sẽ bị ảnh hưởng vì không bán
được sản phẩm, có thể chính những người thợ chế tác sẽ lâm vào tình
trạng thất nghiệp.
Việc chấn chỉnh sử dụng linh vật ngoại lai là
cần thiết. Không cần nói đến chủ trương của cơ quan chức năng, chỉ cần
thực tế nhu cầu thị trường điều tiết, một số lượng lớn hàng hóa của Non
Nước sẽ nằm kho. Đấy cũng là nỗi niềm của những người thợ làng Di sản
nhưng ngày này...
Theo: thethaovanhoa.vn