Với
người dân Lào Cai nói riêng và vùng Tây Bắc nói chung, gạo Séng Cù đã
trở thành niềm tự hào, khi đặc sản của đồng bào dân tộc vùng cao được
nhiều người biết đến.
Về
Mường Khương mùa này là lúc lúa Séng Cù chuẩn bị được thu hoạch, những
cánh đồng Séng Cù chĩu bông, hạt chắc mẩy, bóng đẹp, hương thơm như tỏa
ra trong không gian của núi rừng. Giờ đây nhiều người đã truyền tai nhau
câu Nhớ ôi Tây Tiến cơm lên khói/Mường Khương mùa em thơm gạo Séng Cù.
Chất cơm thơm ngọt
Gạo
Séng Cù được trồng chủ yếu tại 3 địa phương vùng cao gồm Lào Cai, Yên
Bái, Điện Biên được canh tác chủ yếu trên các vùng núi cao, nhiệt độ
giao động trong khoảng 20 - 25℃.
Đây là thứ gạo cổ truyền cũng là niềm tự hào của bà con dân tộc nơi
đây. Gạo Séng Cù một năm chỉ có 2 vụ, vụ mùa và vụ chiêm, thu hoạch
tháng 5 - 6 và tháng 10. Năng xuất không cao nhưng bù lại gạo lại có hàm
lượng dinh dưỡng (tinh bột, protein, vitamin và khoáng chất) cao gấp 3
lần các loại gạo thông thường, nên gạo giá bán khá cao.
Mường
Khương, Lào Cai là một trong những nơi có thế mạnh của loại gạo đặc sản
này. Hầu hết diện tích lúa Séng Cù được gieo trồng ở chân đất vàn cao
(dưới chân núi), ánh nắng mặt trời ít, khi thu hoạch sẽ có rất nhiều hoa
lúa màu đen lẫn trong thóc. Thóc Séng Cù loại thóc thơm, có râu, hạt
to, mập. Hạt gạo Séng Cù có đặc điểm là hạt dài, to, màu trắng ngà,
không bóng bẩy, hạt gạo mẩy đều 10 hạt như một cho chất cơm thơm, ngọt
đậm đà, vị bùi, nức tiếng thực khách, nhất là những người nơi xa khi đến
với vùng Tây Bắc
Hơn
nữa, do còn giữ phương thức canh tác cổ truyền có từ ngàn xưa của bà
con người Thái, người Dao đã tạo cho gạo Séng Cù một hương vị rất đậm đà
và đầy khác biệt. Cơm dẻo và dai, khi nguội cơm vẫn rất mềm và ngon.
Bởi vậy, gạo được vinh danh là sản phẩm thượng hạng của riêng vùng đất
Lào Cai và Tây Bắc. Món quà đầy ý nghĩa dành tặng người thân, bạn bè của
những người khi có dịp lên Tây Bắc.
Cách nấu cơm ngon từ gạo Séng Cù
Nấu
gạo Séng Cù cũng cần lưu ý khi vo gạo không nên xát mạnh tay mà chỉ nên
khuấy nhẹ tay, gạn nước nhằm loại trừ trấu. Đong nước theo tỉ lệ số bát
gạo bằng số bát nước và thêm 1/2 bát. Ví dụ nấu 1 bát gạo đong 1,5 bát
nước, tương tự 2 bát gạo sẽ đong 2,5 bát nước.
Không
mở nắp nồi trong lúc nấu cho đến sau khi cơm sôi được 15 phút. Dù nấu
cơm bằng nồi gang hay nồi cơm điện đều nên nấu bằng nước sôi, lúc này
hạt cơm sẽ dẻo hơn, các chất dinh dưỡng ít bị mất hơn. Vì khi nấu bằng
nước sôi, lớp ngoài của hạt gạo co lại, tạo lớp màng bảo vệ hạt gạo
không bị nứt, vỡ. Nấu cơm bằng nước lạnh, hạt gạo sẽ trương nở ra, các
chất dinh dưỡng cũng theo đó mà tan ra trong nước. Nếu nấu cơm bằng lửa,
khi cơm sôi, nên cho nhỏ lửa, đậy vung để giữ nhiệt, tránh tiếp xúc với
không khí - yếu tố phá huỷ thêm các vitamin trong gạo. Với cách làm như
vậy, lượng vitamin B1 được giữ lại sẽ nhiều hơn đến 30% so với cách nấu
bằng nước lạnh.
Nếu
muốn cơm bắt mắt hơn, khi nấu có thể thêm ít muối, bơ hoặc dầu để cơm
bóng và hạn chế dính, cháy ở đáy nồi. Sau khi nấu xong, nồi chuyển sang
chế độ giữ ấm, lúc này có thể rút điện ra và để yên không mở nắp trong
vòng 10 - 15 phút, giúp cơm khô bề mặt, chín đều và hạt cơm không bị
dính vào thân nồi. Kết thúc quá trình nấu, mở nắp, xới đều cơm bằng
muỗng xới hay đũa và thưởng thức với các đặc sản gà rang, cá nướng, thịt
gác bếp... của Tây Bắc thì còn gì bằng./. Theo: langvietonline.vn
|