Đền Phú Thọ tọa lạc xóm Phú Thọ, xã Lưu Sơn xây dựng năm 1585, thờ Tấn Quốc công Nguyễn Cảnh Hoan (1521-1576) - người đã có công “Bảo quốc hộ dân” thời Lê - Trịnh. Ảnh: Huy Thư

Đền là di tích gắn liền với nhiều sự kiện lịch sử: nơi thành lập Chi bộ Đảng của xã Thanh Lưu xưa, trong kháng chiến là nơi làm việc của các cấp chính quyền, trụ sở của hội văn nghệ tỉnh và liên khu 4, xưởng quân giới quân đội, trường học… Ảnh: Huy Thư

Đền gồm cổng tam quan, hạ điện và thượng điện, đã được trùng tu nhiều lần. Hạ điện 3 gian nằm ngang, thượng điện 3 gian nằm dọc. Bộ khung đền trụ vững trên 22 cột cái là một tác phẩm điêu khắc bằng gỗ đồ sộ và độc đáo, trong đó, mỗi bộ phận là một tiểu tác phẩm. Trong ảnh: Hoa văn chạm trổ trên kẻ trước. Ảnh: Huy Thư


Một con nghê được chạm nổi trên kẻ hiên trước, trông rất sống động và uyển chuyển. Ảnh: Huy Thư


Cá chép vờn sóng được chạm nổi trên các kẻ hiên. Ảnh: Huy Thư

Bên trong hạ điện và thượng điện, trên các xà, cột, vì cột đều được chạm trổ rất đẹp. Ảnh: Huy Thư

Gian giữa của hạ điện, trên 2 cột con có chạm 2 đầu rồng chầu về trung tâm. Ảnh: Huy Thư

Trên vì cột 2 đầu nóc của hạ điện được chạm trổ hình rồng ngậm chữ, rồng vờn mây khá đặc sắc. Ảnh: Huy Thư

Mặt trước của gian ngoài thượng điện, trên xà nhà, vì cột, khung đố đều được chạm trổ tinh xảo với nhiều hình rồng, mây, hoa lá, cá chép... Ảnh: Huy Thư

Gian thờ chính, trên các phần gỗ, ngoài việc chạm trổ sống động còn được sơn vẽ với đủ màu sắc. Đền Phú Thọ là một công trình kiến trúc nghệ thuật tiêu biểu ở Nghệ An, hội tụ được nhiều vẻ đẹp truyền thống, minh chứng cho đầu óc thẩm mỹ, bàn tay khéo léo, tài năng điêu khắc, chạm trổ của người nghệ nhân xưa. Ảnh: Huy Thư

Ông Trần Minh Thắng - thủ từ của đền cho biết, dưới chế độ phong kiến, đền Phú Thọ đã được các triều đại ban cấp nhiều sắc phong, hiện còn lưu giữ được 7 sắc phong thời Nguyễn. Hàng năm vào ngày 15/9 âm lịch, tại đền sẽ diễn ra lễ giổ Quận Công. Tồn tại qua hàng trăm năm với những giá trị to lớn, năm 2012, đền Phú Thọ đã được Nhà nước công nhận là Di tích Lịch sử - Kiến trúc nghệ thuật cấp Quốc gia. Ảnh: Huy Thư