 |
| Việt Nam hiện có trên 1.000 làng nghề mây tre đan |
Cơ hội thị trường rộng mở
Hiện, Việt Nam có trên 1.000 làng nghề mây tre đan, chiếm 24% tổng số
các làng nghề trong cả nước. Đến nay, các sản phẩm mây tre đan đã xuất
khẩu (XK) tới 130 quốc gia và vùng lãnh thổ, với kim ngạch XK trung bình
đạt trên 200 triệu USD/năm, chiếm khoảng 14% tổng kim ngạch XK hàng thủ
công mỹ nghệ.
Tuy nhiên, theo thống kê của Trademap (hệ thống cơ sở dữ liệu cập
nhật về tình hình thương mại của các nước), thị phần mây tre đan Việt
Nam trên thị trường thế giới mới đạt khoảng 3,37%. Trong đó, hai thị
trường lớn là Mỹ chiếm 20%, Nhật Bản 16% tổng giá trị XK. Theo các
chuyên gia ngành mây tre đan của Việt Nam còn nhiều cơ hội phát triển,
có khả năng chiếm được 8 - 10% thị trường thế giới và đạt được giá trị
khoảng 1 tỷ USD trong tương lai.
Tại Hội nghị kết nối cung cầu nguyên liệu đầu vào ngành mây tre đan
giữa Hà Nội và các tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh, Thanh Hóa tổ chức mới đây, ông
Hoàng Xuân Thủy - Giám đốc Trung tâm Khuyến công và Phát triển công
nghiệp Hà Nội - cho biết: Một số thị trường mới nổi những năm gần đây
như Trung Quốc, Tây Ban Nha, Nga, Úc… đang có xu hướng nhập khẩu nhiều
các mặt hàng mây tre đan từ Việt Nam. Đặc biệt, kim ngạch nhập khẩu mặt
hàng mây tre đan Việt Nam của Tây Ban Nha tăng bình quân 13,2%, Trung
Quốc tăng 40%/năm.
Khó nguồn cung nguyên liệu
Theo ông Hoàng Xuân Thủy, mặc dù cơ hội rất lớn, nhưng khó khăn lớn
nhất đối với các doanh nghiệp (DN) sản xuất chính là thiếu nguồn cung
nguyên liệu đầu vào. Nhiều đơn vị phải từ chối một số đơn hàng XK lớn.
Hiện, nguồn cung nguyên liệu chính cho các làng nghề mây tre đan của Hà
Nội là từ các tỉnh miền núi phía Bắc, miền Trung và một phần nhập khẩu
từ nước ngoài. Tuy nhiên, nguồn cung này chủ yếu thông qua con đường
tiểu ngạch, sản lượng thấp, thường xuyên biến động… đã tác động không
tốt đến hoạt động sản xuất của các DN, nhất là triển khai các đơn hàng
lớn.
Bà Nguyễn Thị Lương - Công ty TNHH mây tre đan XK Hiền Lương - chia
sẻ, so với năm 2016 giá nguyên liệu đầu vào của ngành mây tre đan tăng
lên nhiều. Cụ thể, đối với cây bượt tăng 15 nghìn đồng/kg, giá cây bèo
tây cũng tăng 12 nghìn đồng/kg, do đó các đơn hàng XK đàm phán với khách
gặp rất nhiều khó khăn.
Cần đồng bộ các giải pháp
Trước kiến nghị của các DN, ông Nguyễn Hồng Phong - Phó Cục trưởng
Cục Công Thương địa phương (Bộ Công Thương) - đề nghị: Sở Công Thương Hà
Nội cần chủ động tham mưu, đề xuất các cơ chế, chính sách hỗ trợ, ưu
đãi, đặc biệt là ưu tiên khai thác, chế biến tạo vùng nguyên liệu đối
với ngành mây tre đan. Các DN, cơ sở sản xuất hàng mây tre đan của Hà
Nội có thể liên kết đầu tư xưởng sản xuất ngay tại các địa phương của 3
tỉnh: Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh để tận dụng nguyên vật liệu, nhân
công, giảm các chi phí và góp phần tạo chuỗi cung cầu hoàn thiện và có
hiệu quả…
Theo các chuyên gia, để phát triển ngành mây tre đan một cách bền
vững, ngoài việc đảm bảo đủ nguồn cung nguyên liệu đầu vào, cần sự phối
hợp chặt chẽ giữa các làng nghề, người dân, DN và các cơ quan quản lý
nhà nước, đưa ra các giải pháp đồng bộ như quy hoạch vùng nguyên liệu,
xây dựng các trung tâm xử lý, bảo quản nguyên liệu và đổi mới mẫu mã sản
phẩm.
| Hàng
năm nước ta tiêu thụ từ 400-500 triệu cây tre nứa và từ 600 - 800 tấn
song, mây nguyên liệu để sản xuất các mặt hàng tiêu dùng và XK |